لە رێی خاک و وڵاتا،خۆم ئەفەوتێنم بە مەمنوونـــــــــی

کە من لە سۆزم لە دڵدا بــێ،چ موحتاجم بە مەجنوونی


وەرە!گوێ ڕاگرە لەم شیعرە،دیقەتـــــــــــدە لە مەزنوونی

"بفەوتێ بانەمێنێ لاشەکەم بــــــــــــڕوا بە مەحزوونی


بەلافاوی جەفــــــا سەرکا،بخنکێ بـــالــە گــــــــــێژاوا"

.

.

.

پێنج خشتەکی لەسەر شیعری رەشید سدقی:


اسماعیل بشکچی: کُردها باید ملی گرا باشند
NNS ROJ:
نویسنده و جامعه شناس ترک "اسماعیل بشکچی" که سال های زیادی از عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش در خصوص کُردها در ترکیه کرده و بخش زیادی از عمرش را به همین دلیل در زندان گذراند، در گفتگویی با "محمود خمسیجی" در بخش ترکی بی بی سی، مساله کُرد را به مساله "خاک و دولت" باز می گرداند. وی که به منظور حضور در گروه کار خاورمیانه و آفریقای پارلمان انگلستان و همچنین شرکت در چندین کنفرانس در دانشگاه های انگلستان به این کشور آمده بود، پاسخ سوال هایی را در رابطه با پ.ک.ک، عبدالله اوجالان، سیاست های حکومت اقلیم کُردستان در قبال روژاوا/غرب کُردستان و پروسه صلح در ترکیه و نتایج انتخابات را نداد. بشکچی می گوید که مساله کُرد در خاورمیانه، مرتبط با مساله خاک و دولت است و هرکس باید این موضوع را بفهمد. وی با انتقاد از پروژه "خودمدیریت دموکراتیک" حزب صلح و دموکراسی می گوید "بهترین راه برای به سرانجام رساندن مساله کُرد تاسیس یک دولت مستقل کُردی و یا حداقل یک فدراسیون است".
"سیستم جهانی، سیستمی ضد کُرد است
بشکچی مساله کُرد را از دیدگاهی منطقه ای و تاریخی اینگونه تعریف می کند:
"مساله کُرد و کُردستان مساله خاورمیانه است. در عین حال مساله ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز می باشد. به باور من مساله کُرد و کُردستان، تجزیه و تقسیم کردن کُردها و کُردستان از سوی جامعه ملل در ۱۹۲۰ و تضییع حقوق این خلق برای تاسیس دولتی مستقل است".
بشکچی نبود دولتی مستقل برای خلق کُرد که جمعیتی بالغ بر ۴۰ میلیون نفر را دارد همچون تضییع حقوقشان قلمداد کرده و در ادامه می گوید:
"امروز در اتحادیه اروپا کشورهایی چون لوکزامبورگ، مالت و قبرس عضو می باشند که جمعیتشان نزدیک به نیم میلیون نفر است در حال که وقتی به وضعیت کُردها در خاورمیانه می نگریم ملتی ۴۰ میلیونی دارای هیچ جایگاهی نمی باشند. یا برای مثال کشورهایی چون سان مارینو، موناکو، لیختن اشتاین و آندورا عضو شورای اروپا می باشند اما کُردها هیچ حکم و جایگاهی را ندارند. یا وقتی بحث ترور به میان می آید نام کُردها را در اذهان زنده می شود. سیستم جهان، سیستمی ضد کُرد است. آخرین باری که بازی های المپیک در سال ۲۰۱۲ در لندن برگذار شد علی رغم جمعیت بسیار زیاد کُردها، هیچ جایگاهی میان خانواده ملل جهان نداشتند. در حد فاصل میان استرالیا و نیوزلند کشورهایی با نام "وانوتا و تاولا" وجود دارند. جمعیت یکی ۱۰ هزار نفر و دیگری نیز ۱۵ هزار نفر است. حتی عضو سازمان ملل نیز می باشند".
بشکچی که معتقد است سیستم جهانی همچنان و تا به امروز نیز ضد کُرد است در پاسخ به این سوال که "آیا سیاست های آمریکا در خاورمیانه نیز ضد کُرد است" گفت:
"آمریکا در سال ۲۰۰۳ عراق را به کنترل خود در آورد. در نتیجه این حمله رژیم صدام حسین سقوط کرد. در جنوب کُردستان دستشان بازتر شد و حکومت اقلیم کُردستان را تاسیس کردند. این خود یک ساختار سیاسی است. به باور من می تواند کمکی باشد برای کُردهای شمال، شرق و غرب. آمریکا با دخالت سال ۲۰۰۳ [در عراق]، روزنه ای را برای کُردها به ارمغان آورد و کُردها نیز با بهره گیری از این فرصت حکومت اقلیم را تاسیس کردند".
"استقلال برای حکومت اقلیم کُردستان اهمیت دارد"
خودگردانی/مدیریت اربیل، یک دولت- ملت مستقل نیست. پرسیدم که " به عقیده شما کسب استقلال چه اهمیتی می تواند داشته باشد" و بشکچی در پاسخ می گوید:
"[اقلیم کُردستان کنونی] تمام خاک جنوب کُردستان را دربر نمی گیرد. مناطق دیگری وجود دارند که باید به اقلیم کُردستان الحاق و [بازگردانده] شوند. کُردها خود مدیریت خود را در دست دارند. ارتش، پارلمان و نهادهای آموزشی دارند، البته استقلال نیز از اهمیت برخوردار است".
انتقاد از پروژه خود مدیریتی دموکراتیک حزب صلح و دموکراسی
از دیدگاه بشکچی برای حل این مساله "باید کُردها دارای یک جایگاه باشند، باید حق تعیین سرنوشت را دارا باشند، باید حق آموزش به زبان مادریشان را داشته باشند". آیا پروژه خود میریتی ب.د.پ این خواست ها را در بر می گیرد؟ به گفته بشکچی نه. اگر دولت مستقل هم میسر نیست، در بدترین حالت باید سیستمی فدرال تاسیس شود تا مساله کُرد به سرانجام برسد. بشکچی می گوید "خیر باید فدراسیون باشد، مرزها مشخص بوده، خود حق مدیریت و خودگردانی خود را بر عهده داشته باشد".
"باید مرز وجود داشته باشد"
"به عقیده من فدراسیون با اهمیت تر است. فدراسیون مساله مرز است. ما می گوییم که کُردها باید حق آن را داشته باشند که خود را مدیریت کنند. کجا؟ آنجا باید مرزی وجود داشته باشد، مرزی که در آن بتوانی کار و بار خود را رفع و رجوع کرده و خود را مدیریت کنید.
حداقل باید از فدراسیون دفاع بکنی. اجازه دهید بگویم که کُردها در غرب نیز وجود دارند. اگر در کُردستان فدراسیونی وجود داشته باشد، آنگاه ممکن است بتوانی از حقوق کُردها در غرب [ترکیە] نیز دفاع بکنی. اگر فدراسیون نباشد، ممکن نیست که بتوانی از حقوق کُردهای ساکن در غرب دفاع بکنی".
ئەگەر لە کوردستان فێدراسیۆنێک هەبێ، ئەو کات مومکینە بتوانی داکۆکی لە مافی کوردەکان لە رۆژئاوا[ی تورکیا.و]ش بکەی. ئەگەر فێدراسیۆن نەبێ، مومکین نییە کە بتوانی مافی کوردەکانی نیشتەجێی رۆژئاوا بپارێزی
"کُردها نباید برای دموکراتیزه کردن ترکیه تلاش کنند"
بشکچی ضمن انتقاد از تلاش کُردها برای دموکراتیزه کردن ترکیه می گوید:
"تو همچون کُرد در وضعیتی هستی که باید برای احقاق حقوق خود تلاش بکنی. کُردها باید در مناطق خود حق مدیریت خود را داشته باشند. اگر تو این حقوق را داشته باشی، ترکیه نیز در این مدت دموکراتیزه خواهد شد؛ اما نباید در تلاش باشی که ترکیه را دموکراتیزه بکنی. بگذارید نگاهی به جنبش های ملی دیگر نقاط جهان بیافکنیم. برای مثال ببینید آیا عرب ها به دنبال دموکراتیزه شدن اسرائیل هستند؟ یا ویئتنامی ها در دهه ۶۰ قرن گذشته، هنگامی که با ایالات متحده در جنگ بودند هرگز گفتند که ما نیز به دنبال دموکراتیزه کردن ایالات متحده می باشیم؟ یا الجزایری ها هرگز از دموکراتیزه شدن فرانسه سخنی به میان آوردند؟ آنها همه در تلاش برای رهایی کشورهای خودشان بودند".
بشکچی در رابطه با "حزب دموکراتیک خلق ها" HDP، که از ائتلاف و همپیمانی چندین حزب چپ و سازمان و نهاد مدنی به وجود آمده بود گفت:
"به باور من اهمیت چندانی ندارد. کُردها باید در جغرافیای خودشان، به عبارتی کُردستان، و در چهارچوب برخی بنیان های اصلی تلاش کنند که مدیریتی را به وجود بیاورند".
"ناسیونالیسم کُردی شبیه ناسیونالیسم ترکی نیست"
هنگامی که انتقادهایی را که از ناسیونالیسم کُردی گرفته می شود به یاد بشکچی آوردم، در پاسخ گفت که باید از ناسیونالیسم کُردی دفاع شود زیرا:
"کُردها باید ناسیونالیست باشند. ناسیونالیسم کُرد مبارزه ای است برای دوباره زیستن زبان و فرهنگ ملتی زیر دست و تحت ستم. تو که از آنها دفاع کردی ناسیونالیست میشوی. ناسیونالیسم کُرد خصوصیتی تهاجمی ندارد. اهدافش همگون سازی و آسیمیلاسیون دیگران نیست، اما ناسیونالیسم ترک در نقطه مقابل قرار دارد، به کُردها می گوید که شما را آسیمیله خواهم کرد".
"کُردهای سوریه باید به کُردستان بازگردند"
اسماعیل بشکچی خود مدیریتی کُردهای روژاوا را به پیشاهنگی احزاب این بخش از کُردستان را با اهمیت می خواند و می گوید:
"در آنجا مدیریتی مستقل وجود دارد. باید گسترش داده شود. تمام [خاک] کُردستان سوریه تحت کنترل کُردها نیست. برای مثال در دهه شصد قرن گذشته، دولتمردان سوریه کُردها را به بیابان های جنوب کوچاندند و عرب ها را جایگزین آنها کردند. باید این مدیریت تمام کُردستان را در خود جای دهد. کُردهای کوچانده شده به جنوب [سوریه] باید به روژاوا بازگردانده شوند. مهم است که عرب ها نیز در سرزمین خود زندگی کنند".
رهبری ک.ج.ک به صورت مداوم از مخالفت ها و مشکلاتی که بارزانی برای کُردهای روژاوا ایجاد می کند انتقاد می کند. در خصوص این انتقادها از بشکچی سوال کردم.
وی اینگونه به پرسشم پاسخ دارد: "در سال های ۱۹۲۰، وضعیت به مراتب فاجعه بار تر بود. تو اگر درکی از وضعیت آن زمان داشته باشی سعی خواهی کرد که خسران کمتری به دیگر کُردها برسانی. اما اگر درک درستی نداشته باشی و بخواهی تنها از خودت محافظت بکنی، به بقیه کُردها آسیب خواهی رساند. این تمام کُردها را در بر خواهد گرفت".

احیای دریاچه ارومیه با هزینه خشکاندن رودخانه های کوردستان
بنا به آخرین گفته های دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه، آبرسانی از طریق رودخانه های زاب سردشت و ارس، گزینه نهایی برای نجات دریاچه ارومیه هستند در حالی که دریاچه ارومیه به طور عمده از رودخانه های زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گدار، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می شود که اکثر این رودخانه ها به دلیل سد بندیهایی جهت احیای زمینهای مناطق ترک زبانان اللخصوص تبریز و باغات حاشیه دریاچه ارومیه همچنین کانال کشی های متعدد به تبریز و اطراف آن جلویشان گرفته شده اند.
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه: دریاچه ارومیه تا افق 1404 احیاء می شود
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: با تدابیر اندیشیده شده انتظار داریم این دریاچه زیبا تا افق 1404 احیاء شده و جانی دوباره بگیرد.
به گزارش سايت اطلاع رساني استانداري ارومیه عیسی کلانتری در حاشیه جلسه هم اندیشی نجات دریاچه ارومیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: نتیجه نهایی جلسات هم اندیشی در خصوص احیای دریاچه ارومیه تا خرداد ماه به هیات دولت ارائه و پس از تصویب پیشنهادات توسط دولت به صورت علنی اعلام می شود.
وی اظهار کرد: خوشبختانه بر اساس قولی که دولت داده است مشکل خاصی برای تامین بودجه دریاچه نخواهیم داشت.
وی یادآور شد: هم اکنون از 30 میلیارد مترمکعب آب دریاچه ارومیه فقط یک و نیم میلیارد مترمکعب آن در این دریاچه موجود است و اگر به موقع به داد این دریاچه نرسیم دیگر چیزی از آن باقی نمی ماند.
کلانتری گفت: دولت در زمینه بحران دریاچه ارومیه تمامی اختیارات خود را به کارگروه نجات دریاچه ارومیه داده است و ما اعضای کارگروه سعی داریم تا نیمه نخست امسال تمامی مصوبات را در اختیار دولت برای تامین اعتبارات لازم و آغاز مراحل اجرایی آن تقدیم کنیم.
وی افزود: برخی از مراحل 19 گانه ای که تاکنون در جلسات کارگروه مطرح و تصویب شده است غیرفنی و غیرقابل اجرا می باشد که باید حذف شود و برخی پیشنهادات جدید و راهکارهای جالب نیز مطرح شده که باید جایگزین، تصویب و اجرایی شوند.
کلانتری گفت: بحث آبرسانی به دریاچه ارومیه از حوزه دریاچه خزر طرح مناسبی نیست ولی رودخانه زاب و ارس بهترین گزینه هایی هستند که می توانند کمبود حق آبه های دریاچه ارومیه را جبران کنند و جای مصرف آب شرب شهرها را به خوبی پر می کنند.
وی افزود: البته اولویت طرح انتقال آب در فاز نخست، تامین آب شرب مورد نیاز مردم منطقه است و پس از آن طرحهای مدون تامین آب دریاچه در دستور کار قرار می گیرد.
کلانتری گفت: مشکل آب دریاچه ارومیه تنها انتقال آب دریاچه ارس به آذربایجان شرقی و تبریز نیست چرا که دریاچه ارومیه نیازمند روزانه 650 میلیون مترمکعب آب است در حالی که آب رودخانه ارس فقط می تواند روزانه 150 میلیون مترمکعب را تامین کند.
وی ادامه داد: مشکل دریاچه ارومیه بهره وری آب است و چرا که بهره وری و مصرف بهینه از آب در حوزه کشاورزی بسیار بی رویه است و اگر بتوانیم آب صرفه جویی شده را به دریاچه برگردانیم می توانیم به راه حل مناسبی برسیم.
وی گفت: هم اکنون راندمان مصرف زیر 35 درصد است در حالی که این آمار باید به بالای 60 درصد برسد که آن موقع حدود دو میلیارد مترمکعب آب اضافی خواهیم داشت که به صورت غیرمستقیم وارد دریاچه شده و با کمک آبهای سرریزی از رودخانه ارس و زاب بسیاری از مشکلات حل می شود.
وی ادامه داد: این دریاچه طی مدت 13 سال گذشته رو به خشکی گذاشته پس مطمئنا همین میزان زمان برای احیای تدریجی آن نیاز داریم.
کلانتری گفت: دریاچه ارومیه به هیچ وجه به مساحت پنج هزار و 200 کیلومتر قبلی خود نخواهد رسید چرا که شیب حوزه جنوبی در وسعتی به میزان 1500 کیلومتر به ارتفاع صفر رسیده است و هر آبی که آنجا ریخته شود بزودی تبخیر و از بین می رود.
وی یادآور شد: احتمالا حوزه جنوبی دریاچه ارومیه به دلیل آب و خاک نسبتا شیرینی که دارد به پارک ملی و حیات وحش تبدیل شود.
دریاچه ارومیه با مساحت آبخیز 51 هزار و 876 کیلومترمربع به طول ۱۴۰ کیلومتر و عرض ۵۵ کیلومتر، ۱۲۶۷ متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد و ۱۰۲ جزیره کوچک و بزرگ را در خود جای داده است.
دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران بین دو استان ارومیه و تبریز واقع شده و به طور عمده از رودخانه های زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گدار، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می شود.
لطفا به اشتراک بگذارید.

فرات 22.04.2014 07:00:37
116سال پیش در چنین روزی اولین نشریه کردی بنام ' روزنامه کردستان ' خارج از خاک این سرزمین در قاهره پایتخت مصر به چاپ رسید .از اینرو این روز در کردستان به عنوان روز مطبوعات و روزنامه نگاری کردی نام گذاری شده است . 116 سال از چاپ اولین نشریه کردی می گذرد ولی کماکان رسانه‌های کردی با محدودیت و ممنوعیت زیادی در بخشهای مختلف کردستان مواجه هستند.مطبوعات و رسانه‌های تصویری کردها توقیف می شوند و روزنامه نگاران و فعالین مطبوعاتی کرد هر روز با خطر دستگیری و حبسهای طویل المدت روبرو هستند.
فعالیت مطبوعات کردی از 116 سال پیش با چاپ روزنامه کردستان آغاز شد.روزنامه کردستان دوم اردیبهشت ماه سال 1277 برای اولین بار در قاهره پایتخت مصر منتشر شد و این روز اکنون به عنوان روز روزنامه نگاری کردی نام گذاری شده است .
مطبوعات کردی که با انتشار روزنامه کردستان توسط مقداد بدرخان در تبعید آغاز شد با وجود همه موانع ، کشتار و بازداشت روزنامه نگاران تا امروز ادامه یافته و به سطح نسبتا مطلوبی رسیده است .
پس از روزنامه کردستان که 31 بار به چاپ رسید روزنامه رێا تهزه" راه نوین " دومین روزنامه کردی بود که از سال 1334 برای مدت زمانی بیشتری در ایروان پایتخت ارمنستان به چاپ رسید .
نشریات هاوار، اوزگور گوندم و آزادیا ولات هم از جمله روزنامه‌های پرتیراژ کردی هستند که در سالهای اخیر منتشر شده‌اند.
در تاریخ مطبوعات کردی آلفبای لاتینی برای نخستین بار در مجله هاوار مورد استفاده قرار گرفت ، مجله هاوار در سال 1311 هجری در دمشق پایتخت سوریه به سردبیری جلادت علی بدرخان منتشر می‌شد .
چاپ نشریات کردی در شمال کردستان هم از سال 1367 با انتشار مجله توپلومسال دیریلیش آغاز شد و به‌رغم ممنوعیتهای زبانی و فشارهای حکومتی ترکیه اکنون بیش از 50 روزنامه و مجله از سوی روزنامه نگاران کرد به چاپ می رسد.
هالک گرچگی ، اوزگور اولکه ، گونلوک و اوزگور گوندم از جمله این نشریات هستند.
در سالهای اخیر چندین خبرگزاری کردی هم تأسیس شده‌اند که از مهمترین آنها می توان به خبرگزاری مزوپوتامیا و آژانس خبری فرات اشاره کرد که از سال 1384 آغاز به کار کرد.
در ترکیه هم از سال 1381 آژانس خبری دجله با همکاری جمعی از فعالین مطبوعاتی و خبرنگاران کرد تأسیس شد و اکنون به سه زبان کردی ، ترکی و انگلیسی خبررسانی می کند.
البته کارکنان این خبرگزاری طی این سالها چندین بار مورد حمله نیروهای امنیتی ترکیه قرار گرفته و در حال حاضر دهها خبرنگار این آژانس در زندانهای ترکیه بسر می برند.
روزنامه آزادیا ولات نیز که در عرصه مطبوعات کردی قدیمی ترین روزنامه شمال کردستان به شمار می آید از 7 سال پیش آغاز بکار کرده است .
امروزه کردها با وجود کمبودها و ممنوعیتهای شدیدی که در ایران ، ترکیه و سوریه با آن مواجهند علاوه بر دهها روزنامه و مجله دارای چندین کانال رادیویی و تلویزیونی در اقلیم کردستان و کشورهای اروپایی هستند.
در عرصه تلویزیونی و طی سالهای گذشته پس از کانال مدتی‌وی که اولین کانال تلویزیونی کردها بود شبکه‌های مدیا ، روژ و دهها کانال کردی دیگر تأسیس شدند ، در اواخر سال 1390 هم اولین تلویزیون خبری کردی به نام کانال ' نووچه ' از پانزدهم اسفندماه پخش خود را از کشور بلژیک آغاز کرد که امتیاز آنها بنا به خواست ترکیه از سوی اروپایی‌ها لغو شد.هم‌اکنون بجای این شبکه‌ها, شبکه‌های «استرک تی‌وی», «مد موزیک» , «مد نوچه» و «چرا تی‌وی» راه‌‌اندازی شده‌اند.
مطبوعات و رسانه های کردی در شمال ، شرق و غرب کردستان تحت حملات شدید دول حاکم قرار گرفته و این روند تأثیر مستقیمی در شیوه فعالیتهای آنان داشته است .
در شمال کردستان خصوصا از زمان زمامداری حزب عدالت و توسعه مطبوعات کردی تحت شدیدترین فشارها قرار گرفته و اکنون دهها روزنامه نگار کرد در زندانهای ترکیه در بند هستند.
در شرق کردستان هم شرایطی مشابه حاکم است ، در سالهای اخیر چندین مجله و روزنامه کردی از جمله نشریات هه‌ره‌وه‌ز ، بوژان ، روانگه و ژینو که از سوی دانشجویان دانشگاه ارومیه به چاپ می رسید از سوی وزارت ارشاد اسلامی ایران توقیف شدند.
دولت ایران همچنین با پخش پارازیت بر روی امواج تلویزیونی دسترسی مردم به کانالهای کردی را دچار اشکال کرده‌ است ، تلویزیون نوروز که به زبان کردی و گویشهای کلهری ، سورانی ، کرمانجی و هورامی و همچنین به زبان فارسی برنامه تولید می کند از جمله کانالهایی بوده که در سالهای اخیر بارها مورد این نوع حملات قرار گرفته است.
شیوه دیگری از سانسور که رژیم ایران برای جلوگیری از ارتباط مردم با رسانه‌های تصویری در کردستان بکار می بندد جمع آوری گیرنده‌های ماهواره‌ای و صدور حکم جزای نقدی و حبس برای دارندگان آن است .
Rokhawm



لینک دانلود     http://www.4shared.com/rar/vTyXfjhA/__123.html

لینک دانلود      http://www.mediafire.com/?965mo546iqqd69p
Qazi general Barzani 0xx1.gif
فرات 21.04.2014 10:23:21
نشست دو روزە مشاورە ملی برای شرق کردستان عصر دیروز با تصویب قطعنامە پایانی بە کار خود خاتمە داد.

بحثهای این نشست پیرامون دستیابی به راهکاری برای ایجاد و گسترش اتحاد ملی برای کردهای شرق کردستان و شمال خراسان بود.
نشست مشورتی ملی برای شرق کردستان طی روزهای شنبە و یکشنبە 19 و 20 آوریل در شهر وستروس سوئد به میزبانی کنگره ملی کردستان برگزار شد.
هدف کنگره ملی کردستان از برگزاری این نشست افزایش تلاشها در جهت نزدیکی هر چە بیشتر نیروهای سیاسی مردم کرد در شرق کردستان و خراسان شمالی بود.
در جریان گفتگوهای دو روزە کە با حضور قریب 150 تن از شخصیتها ، روشنفکران و صاحبنظران کرد و نمایندگان شماری از احزاب و سازمانهای سیاسی کردی برگزار شد، افراد زیادی بە ارائە نظر پرداختە و در این میان از موضع برخی از احزابی کە از حضور در این نشست خودداری کردە بودند بە شدت انتقاد شد.
علاوە بر بررسی تاریخی مبارزات ملت کرد در این دو روز اوضاع کنونی بخشهای مختلف کردستان و بویژە کردهای شرق کردستان و شمال خراسان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت.
در بعد از ظهر روز دوم ، حاضران بە بحث و گفتگو دربارە پیش نویس قطعنامە پایانی پرداختند کە از سوی کمیتەای منتخب تنظیم شدە بود و در نهایت با رأی قاطع حاضران بە تصویب رسید.
در قطعنامە پایانی کە مشتمل بر 11 بند بود ، بر ادامە گفتمان و تعامل میان نیروهای سیاسی کرد و اینکە وجود مرزهای قراردادی نباید مانعی در جهت تعامل کردستانیان هر چهار بخش باشد تأکید شدە بود. هچنین بر این نکتە کە تمامی کردستانیان باید با احساس مسئولیت کامل در رابطە با بخشهای دیگر کردستان به وظایف خود عمل نمایند تأکید جدی شد.
در قطعنامە پایانی آمده کە روشنفکران کرد باید بر تلاشهای خود در زمینە ایجاد اتحآد ملت افزودە و تلاش شود تا مبارزات ملی در شرق کردستان توسعە بیشتری یابد.
افزایش تلاشها در جهت مبارزە با خشونت علیە زنان و گسترش سطح سازەهای مدنی و فعالیتهای رسانەای از جملە دیگر مواردی بود کە مورد تأکید نشست بود.
در قطعنامە پایانی بە افشای واقعیات سیاستهای رژیم ایران در قبال خلقها و بویژە ملت کرد تأکید شدە و آمده بود کە در این رابطه باید با گسترش فعالیتهای دیپلماتیک اطلاع رسانی بیشتری انجام گیرد.
تلاش برای ارتقای سطح مبارزات مشترک خلقها در ایران برای ایجاد جامعەای آزاد و دمکراتیک از جملە مواردی بود کە در قطعنامە پایانی بر آن تأکید ویژەای شدە است.
در پایان و پس از تصویب قطعنامە، کمیتەای برای همکاری با کنگره ملی کردستان جهت برقراری ارتباط با همە سازمانهای سیاسی کرد و پیگیری مصوبات نشست دو روزە تشکیل شد.

☆ 116مین سالگرد تولد نخستین روزنامه کردی
☆ ساڵرۆژی یەکەمین رۆژنامەی کوردی
22 آ وریل 1898 سالروز انتشار نخستین روزنامه کردی با نام «کردستان» است که توسط «مقداد مدحت بدرخان» در قاهره مصر منتشر شد و بدین ترتیب فرهنگ کردها نیز در امتداد تاریخ، پای به کهکشان گوتنبرگی گذاشت.
☆ ڕۆژنامەی کوردستان یەکەم ڕۆژنامەی کوردی بوو کە یەکەم ژمارەی لە ٢٢ی نیسانی ١٨٩٨ بە تێکۆشانی میقداد میدحەد بەدرخان و جەلادەت بەدرخان لە قاھیرەی میسر چاپکرا. دەستپێکی بڵاوکردنەوەی ڕۆژنامەی کوردستان وەکوو خەباتێکی نەتەوەیی و ڕۆشنبیری دێتە نرخاندن. ئەمڕۆکە ڕۆژی دەستپێکی دەرخسنتی ڕۆژنامەی کوردستان لەلایەن ھەموو دەزگا کوردییەکان و ھەروەھا لەلایەن حکوومەتی ھەرێمی کوردستانیشەوە وەکوو سەرەتای ڕۆژنامەگەریی کوردی قەبووڵ کراوە و پیرۆز دەکرێ.
Photo: 1393/1/19Photo: ‎میدان قدس   85/4/18
عکس : محمد بهرام پور‎
  
حتما بخوانید!
اینجا مریوان است. اول از همه نیروهای دولتی یک متهمِ مَرد را با لباس زنانه در سطح ِ شهر می‌گردانند. رفتاری عجیب که واکنش‌های عجیب تری را به دنبال داشت. زنانِ مریوان به خیابان ریختند. حرفِ حسابشان این بود: «زن بودن ابزارِ تحقیر و تنبیه نیست». حرف آن‌ها در سرتاسرِ کوردستان طنین انداخت. کمپین عظیمی شکل گرفت. صد‌ها مردِ کورد لباس ِ زنانه به تن کردند. خبر در جهان پیچید. در سرتاسر جهان حامیانی پیدا کردند. موج باشکوهی درست شد. کار به جایی رسید که برای اولین بار در ۳۰ سال گذشته، بلندپایه‌ترین مقام انتظامی ایران رسما گفت: «اشتباه کردیم! از زنانِ کورد عذرخواهی می‌کنیم. ما را ببخشید!».
اینبار، داستان دیگری شروع شد. آتش سوزی مشکوکِ جنگل‌های مریوان. جایی که در هر تپه و ارتفاعش یک پایگاه نظامی وجود و حضور دارد. اینبار هم جوانانِ مریوانی بدون حمایت دولت، وارد عمل شدند. هر جا دودی برخاست، آنجا حاضر شدند. آتش را مهار کردند. درخت کاشتند. و گُل کاشتند.
نوبت به «ماهان» رسید. دانش آموزی که مو‌هایش ریخت. نوبت به معلمی رسید که برای همدلی با دانش آموزش مو‌هایش را زد. و یک تنه حرکتی بزرگ به راه انداخت. کجا؟ باز هم مریوان.
چند هفته بعد، یک شکارچی مریوانی، اهالی روستا را جمع کرد. و در حضور همه تُفنگش را شکست. و با شکار وداع کرد. وداعی که آغاز ِ یک جنبش دیگر بود. جنبش ِ شکستن تفنگ‌ها و قفس‌ها. ده‌ها تفنگ و صد‌ها قفس شکسته شدند. صدها کبک و پرنده دیگر که اسیر شکارچیان بودند، آزاد شدند. این موج سرتاسر کوردستان را فرا گرفت. و هنوز هم در جریان است.
مخرج مشترک همه این اتفاقات این است: استعدادِ مریوان در «جنبش سازی» شکوفا شده. انرژی مریوان در حال آزاد شدن و سرایت کردن است. مریوان، نمادِ زنده بودن کوردها و جامعه کوردستان است. نمادِ تحرکاتی که بوی تسلیمیت نمی‌دهند. نمادِ شکستِ همه پروژه‌های امنیتی در کوردستان. نمادِ رفتارهایی که ربطی به دولت ندارند و دولت هم به راحتی نمی‌تواند سرکوبش را توجیه کند. مریوان، در کوردستان تبدیل به یک پدیده شده. تبدیل به یک شهرِ جنبش ساز شده. هم در حوزه زیست محیطی، هم فرهنگی و هم اعتراضی. «جنبش سازی» ترکیبِ خطرناکی است که هر مغز ِ امنیتی‌ای را می‌تواند به فکر وادارد. و نگران کند.
ساده لوحانه است. اگر فکر کنیم فونکسیونِ نهادِ امنیتی صرفا، احضار و بازداشت و فشار است. آن هم در مختصاتی به نام ایران. نمی‌تواند. هیچ نهادِ امنیتی‌ای نمی‌تواند بدون «مهندسی جامعه» و بدون «دستکاری ژنتیک اجتماع» اقتدار خودش را تثبیت کند.
اکنون در مریوانی که ماههاست خبرساز شده، خبر متفاوت تری دست به دست می‌چرخد:
- وقوع قتل‌های زنجیره‌ای و مشکوک در مریوان.
تنها ظرف چند هفته دست کم ۸ شهروند عادی مریوانی به طرز مشکوکی به قتل رسیده‌اند. گفته می‌شود نحوه قتل‌ها کاملا شبیه هم بوده. قتل‌ها زنجیره‌ای است. قربانیان افرادِ گمنامی هستند. فضای به شدت مخوفی در سطح شهر حاکم شده. موضوع «قتل‌های زنجیره‌ای» به اصلیترین موضوع هر محفل و هر خانواده‌ای در مریوان مبدل شده. ترس بر سرتاسرِ شهر سایه انداخته. انگار مریوان «جنبش ساز» ترسیده. اولویتش به سرعت در حال تغییر است. تمپوی سریع «جنبش سازی» و «آکسیون سازی» جایش را به تمپوی تندِ تَرس و خوف داده. نهادهای حکومتی خاموش‌اند. شاید روحِ «هیوا تاب» برگشته. هیوا تابی که ۲۰۰ غیرنظامی کورد را در مریوان کشت و لباس چریک‌های کورد را برتنشان کرد و آن‌ها را به سپاه پاسداران فروخت. و بعد که پروژه‌اش افشا شد، خودش قربانی شد. آیا «هیوا تاب» جدیدی سربرآورده؟
جذاب‌ترین فرضیه‌ای که وجود دارد این است: وقتی مردم به جنبش می‌افتند، دولت خود را منفعل می‌پندارد. جلوی شهری که دارد روح تازه‌ای به کوردها و کوردستان می‌بخشد را باید گرفت. نهادهای نظامی و امنیتی، تنها نهادهایی هستند که می‌توانند بدون اینکه ردی از خودشان به جا بگذارند، هم دست به جنایت بزنند و هم در ‌‌نهایت خودشان را به عنوان تنها ناجی گزار از وضع موجود به مردم تحمیل کنند. این تاکتیک امنیتی قدیمی همیشه می‌تواند برای نهادهای امنیتی جذابیت داشته باشد: «ناامنی ایجاد کن و بعد خودت را ناجی نشان بده».
شهری که ترسیده، شهری که مرگ در کمینش است، شهری که بوی خون می‌دهد، آکسیون و جنبش را تعطیل خواهد کرد. این ترفندی است که بار‌ها آزموده شده. ویژگی این روش این است که هم دولت دستش خونین نمی‌شود و هم هزینه بازداشت ده‌ها نفر را از خودش دور می‌کند. و اتفاقا مشخصه حرکت‌های مریوان این است که قابل پیش بینی نیستند. محدود به چند نخبه و چند آدم مشهور نیستند. بازیگرانش انسان‌هایی هستند که نهاد امنیتی به راحتی نمی‌تواند رصدشان کند. مهارشان کند. معلم هستند. شکارچی هستند. فعال محیط زیست هستند. زنان گمنام هستند.
نهاد امنیتی و نظامی در ایران بسیار پرادعاست. مدعی اینکه همیشه اوضاع تحت کنترلش است. مدعی اینکه از همه چیز مطلع است. باید به حاکم و به تاریک خانه‌هایش گفت: شما چه نقشی داشته باشید و چه نقشی نداشته باشید، نخستین بانی چنین وضعیتی هستید. از امروز به بعد، خون هر جوانِ مریوانی ریخته شود، مسئول مستقیمش دولت و نهادهای امنیتی و نظامی هستند. نهادهایی که آستین‌هایشان را بالا زده‌اند تا چشمه خروشان مریوان را خشک کنند.
مریوان، زنده می‌ماند. مریوان، همچنان می‌درخشد. و روشنایی می‌بخشد. این اصلی است که همه معادله‌ها را به هم خواهد ریخت. خواهیم دید.
سامان رسولپور
لطفا بە اشطراک بگذارید.



به ده ربه ده ری یان له مالی خۆم

له خاکی عه ره ب ، له ئیران و ڕۆم

کۆک و پۆشته بم، ڕووت و ڕه جاڵ بم

کۆشکم ده قات بی، ویرانه ماڵ بم

ئازا و ڕزگار بم، شادان و خه ندان

یان زنجیر له مل له سووچی زیندان

ساغ بم جحیل بم، بگرم گوێ سوانان

یان زار و نزار له نه خۆشخانان

دانیشم له سه ر ته ختی خونکاری

یان له کولا نان بکه م هه ژاری

کوردم و له ڕیی کورد و کوردستان

سه ر له پیناوم و گیان له سه ر ده ستان

به کوردی ده ژیم، به کوردی ده مرم

به کوردی ده یده م وه رامی قه برم

به کوردی دیسان زیندوو ده بمه وه

له و دنیاش بۆ کورد تی هه لده چمه وه








شعری ماموستا هه‌ژار
با سلام خدمت دوستان عزیز
- هیچ فیلترشکنی هیچ ابزار مخفی سازی و امن که درحال استفاده هستید بجز فیلترشکن و ابزار «تور» نمی‌توانند امنیت شما را ۱۰۰درصد در مقابل شنود‌ها محافظت کند.


فیلترشکن F-Secure Freedome
فیلترشکن F-Secure Freedome به شما این امکان را می‌دهد تا از طریق گوشی اندروید خودتون و توسط وی‌پی‌ان، سانسور اینترنتی را دور زده و در اینترنت مخفی بمانید. درحال حاضر نسخه مجانی این اپلیکیشن تنها ۷ روز رایگان است-
اگر اطلاعات این برنامه را از تنظیمات گوشی‌ خودتون پاک کنید، دوباره هفت روز از ابتدا شروع می‌شود.
وب سایت این ابزاردانلود مستقیم برای گوشی‌های اندروید March 31, 2014
نسخه اپل آیفون


فیلترشکن Alkasir
الکسیر یکی از فیلترشکن‌های قدیمی و خوبی است که از قدیم تو این کار بوده است.بعد از دانلود می‌توانید فایل .exe را اجرا کرده سپس از کنار ساعت گوشه ویندوز برنامه را اجرا کنید.
دانلود نسخه ویندوز



فیلترشکن JonDo
فیلترشکن جوندو در حقیقت یک ابزاری است برای مخفی ماندن و تغییر دادن آی‌پی اینترنت شما و همانا دور زدن اینترنت از طریق این ابزار. برای دانلود:
ویندوز مک اندروید جاوا لینکوس اوبونتو

فیلترشکن GranGorz
ﮔران‌ﮔرز یک فیلترشکن است که توسط گروهی از جوانان ایرانی ساکن لندن درست شده است. ﮔران ﮔرز اﻣﮑﺎن عبور امن از فیلترینگ را برای شما فراهم می‌کند.
دریافت نسخه ویندوز


فیلترشکن «اولترا سرف»
اولترا سرف را فقط قدیمیهای دور زدن فیلترینگ میشناسن، یک فیلترشکن سبک که نیازی به نصب ندارد و فقط اجرایش کنید شروع به کار کردن می‌کند. متاسفانه این برنامه فقط برای ویندوز است.
نسخه ویندوز - لینک دانلود




فیلترشکن SOLO VPN
یک هفته اینترنت بدون فیلتر
این فیلترشکن برای سیستم‌های اندروید است که فقط می‌توانید ۱هفته بصورت رایگان باهاش کار کنید.
نسخه اندروید - لینک دانلودلینک وب‌سایت: solovpn.com


فیلترشکن سایفون ( آخرین بروزرسانی‌ها )
این لینک‌ها بصورت خودکار بروزرسانی می‌شود:
دانلود نسخه ویندوز دانلود نسخه اندرویدپیشنهاد می‌کنم دو روز یکبار، این برنامه از یکی از لینک بالا دانلود کنید.

افزونه «HTTPS EVERYWHERE»
افزونه «HTTPS همه‌جا» : این افزونه به شما کمک می‌کنه تا هرجا و هر سایتی که رفتید اول بررسی کنه اگه HTTPS داره اون را فعال کنه بعد شما را وارد سایت می‌کنه، تا اطلاعات شما رمزنگاری بشه.
دانلود: https://www.eff.org/https-everywhere



فیلترشکن و ابزار مخفی ماندن «تور»
فیلتر شکن «تور» یا اوربوت که درحال حاضر تنها ابزار امن و مخفی ماندن در اینترنت است به شما کمک می‌کند تا فیلترینگ را در ایران دور بزنید.
ویندوز - Version 3.5.4 بروز شده در 9April
مک - Version 3.5.4+ بروز شده در 9April
اندروید بروز شده در 9April
لینوکس - Linux, Unix, BSD بروز شده در 9April
لینوکس - Linux, 64-Bit بروز شده در 9April
همچنین شما می‌توانید مرورگر این فیلترشکن را هم برای سیستم‌های اندروید دانلود کنید تا امنیت مرورگردی خودتان را نیز افزایش دهید را از اینجا دانلود کنید. آموزش کوتاه که توسط بهروز در توییتر انجام شده است را اینجا ببینید.

فیلترشکن سلامتک
این فیلترشکن یک فیلترشکن مبتنی بر open vpn است. یعنی برای کار با آن نیاز دارید ابتدا open vpn را روی سیستم خودتان نصب کنید، بعد وقتی این برنامه را دانلود کردید تو پوشه برنامه یک فایل است بنام : SalamaTechVPN.exe که باید آن را اجرا کنید و روی connect کلیک کنید.
دانلود نسخه ویندوز دانلود نسخه لینوکسدانلود نسخه مکاوپن وی‌پی‌ان ۳۲ بیتی اوپن وی‌پی‌ان ۶۴ بیتی

فیلترشکن «Browsec»
Browsec یک فیلترشکن برای مرورگرهای کروم و فایرفاکس است. روی فایرفاکس نیازی به ثبت نام ندارد اما روی گوگل کروم دارد.
افزونه برای مرورگر فایرفاکسافزونه برای مرورگر کروم

مرورگر و فیلترشکن SurfEasy
این فیلترشکن برای بعضی‌ها کار می‌کند و برای بعضی‌ها کار نمی‌کند! بد نیست اگه شما هم داشته باشید و آزمایش کنید.
آیفون اندروید مک ویندوز

مرورگر و فیلترشکن پافین
این فیلترشکن که مثل یک مرورگر است را می‌توانید برای سیستم‌های اندروید و آیفون اپل، دانلود و نصب کنید. امیدوارم که کار کنه براتون.
اپل اندروید


مرورگر و فیلترشکن Reindeer VPN
این فیلترشکن برای بعضی‌ها کار می‌کند و برای بعضی‌ها کار نمی‌کند! گفتم بد نیست اگه شما هم داشته باشید و آزمایش کنید.
اندروید


فیلترشکن Hideman VPN
۵ ساعت اینترنت بدون فیلتر در هفته
این فیلترشکن دارای نسخه‌های گوناگون برای سیستم‌عامل‌های مختلف است اما بدی ماجرا اینجا است که فقط می‌توانید ۵ساعت در هفته باهاش کار کنید. وقتی روی +1 تو برنامه کلیک یا تاچ کنید ساعتش اضافه میشه تا ۵ ساعت بشه.
دانلود نسخه ویندوز دانلود نسخه مکدانلود نسخه اندروید بروز شده

فیلترشکن «هات‌اسپات‌شیلد»
هاتسپات شیلد یک فیلترشکن مبتنی بر وی‌پی‌ان است که برای سیستم‌های ویندوز، مک و اندروید و آیفون قابل دریافت و استفاده است.
نسخه ویندوز - لینک دانلودنسخه مک - لینک دانلودنسخه اندروید - لینک دانلود بروزشده 1April
نسخه آیفون - لینک دانلود
شاری سەقز یەکێکە لە شارەکانی پارێزگای کوردستانی ئێران. سەقز له باکوور بە بۆکان، لە ڕۆژهەڵات بانە و لە ڕۆژاوا بە دیواندەرە و سنە ڕێگای هەیه. ژمارەی دانیشتوانی شاری سەقز بە پێی دوایین سەرژمێری فەرمی ١٣١،٣٤٩ کەسدەبێت. زمانی خەڵکی سەقز کوردی سۆرانیە. شاری سەقز ٨ ھەرێمی لە خۆ گرتووە کە بریتین لە: میرەدێ، تورجان، تیلەکۆ، خوڕخوڕە، سەرشیو، زێویە، کوڵتەپە.

لە ناوچەی دەوروبەری سەقز دەیان شوێنی مێژوویی و کۆنی وەک ئەشکەوتی کەرەفتوو و قەڵای زێویە و گۆڕە بەردینەکانی قەپڵانتوو ھەن کە دەگەڕینەوە بۆ سەردەمی پێش ھاتنی ئارییاییەکان. دوای ھێرشیسەکاکان و گرتنی ناوچەکە بە ساکز یان سەکاکز ناونرا. دوای ھێرشی ھەڤەخشترە پاشای ماد، کە توانی سەکاکان لە ناو بەرێت، ئەم شارە بە ناوی سەقز مایەوە. شاری سەقز پایتەختی "ماناییەکان" (دەوڵەتێ لە دەوڵەتەکانی ماد) بووە.لە دوای دامەزراندنی حکوومەت بە شێوازت مۆدێرن لە ئێراندا بە ھۆی پێنە‌گەیشتن و نەدانی کەل‌و‌پەلی پێویست لە لایەن ڕژێمی حاکمەوە گوندنشینەکان بۆ گوزەرانی ژیانیان زۆرتر ڕوویان کردووتە شاری سەقز؛ کۆچ کردنی گۆندنشینەکان بوەتە ھۆی کەم بوونەوەی کاری کشتووکاڵ لەم ناوچەدا.

سەقز لە ھاویندا ڕۆژانی گەرم و شەوانی فێنکی ھەیە. بەلام لە زستاندا ھەوایەکی زۆر سارد و ئەستەمی ھەیە. دەرووبەری شاری سەقز چەن کێوی بەرزی لێیە، کە دەتوانین لە ناویاندا نەکەرۆز، وەنەوشە،ئاڵمەڵوو و کێوی مێرگەنەخشینە ناو بەرین. کێوەکانی شاری سەقز ھەر وەکوو بەشەکانی تری کوردستان دەوری سەرەکی لە شێوەی ژیانی ئاژەڵداری و کشت‌وکاڵ ھەیە. چۆمێک کە لە بەناو شاری سەقز تێپەڕ دەبێت ناوی چۆمی زێڕینەیە‌ و بە چەمی سەقز ناوی لێ‌دەبەن کە بە ھۆی گەورە بونەوەی شار دەتوانین بڵێن چۆمی زێڕینە شاری سەقز دەکات بە دوو لەتەوە. ڕۆژانی پشوودان جێگای سەیران و شادی و ھەڵپەڕکێ و یاری خەڵک بووە. ھەروەھا بۆ بەربەرەکانێ لە بەرانبەر داگیرکەراندا چیاکانی سەقز سەنگەڕێکی پۆڵاین بووە بۆ پاراستنی دەستکەوتەکانی مرۆڤی ئەم ناوچە. لە ڕووبارەکانی سەقز ماسی سپی و قزەل‌ئالا دەژین. ماوەیەکە لە ‏چۆمەکانی ئەم ناوچە گەڕای ماسییە جۆراوجۆرەکان پەروەردە دەکەن، کە ئەمە دەبێتە ھۆی دروست بوونی جۆری زیاتری ماسییەکان.

ئەی‌ ڕەقیب ھەر ماوە قەومی کورد زمان
نایشکێنێ دانەریی تۆپی زەمان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
ئێمە ڕۆڵەی ڕەنگی سوور و شۆڕشین
سەیری کە خوێناوییە ڕابردوومان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
لاوی کورد ھەستایە سەر‌ پێ وەک دلێر
تا بە خوێن نەخشی بکا تاجی ژیان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
ئێمە رۆڵەی میدیا و کەیخوسرەوین
دینمان، ئایینمان ھەر نیشتمان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
لاوی کورد ھەر ‌حازر و ئامادەیە
گیان فیدایە، گیان فیدا، ھەر گیان فیدا
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
Ey reqîb her mawe qewmî kurd ziman
Nayşikênê daneî topî zeman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Ême rolley rengî sûr u şorrişîn
Seyrî ke xwênawiye rabirdûman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Lawî Kurd hestaye ser pê wek dilêr
Ta be xwên nexşî deka tacî jiyan
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Ême rolley Mîdya u Keyxusrewîn
Dînman, ayînman her niştiman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Lawî Kurdî her hazir u amadeye
Gyan fîdaye, gyan fîda, her gyan fîda
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman

مەریوان

شارێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستانە کە ناوەندی شارستانی مەریوانی پارێزگای کوردستانی ئێرانە. مەریوان لە باکوورەوە بۆ سەقز، لە ڕۆژھەڵاتەوە بۆ سنە و لە باشوورەوە بۆ نۆدشە لە پارێزگای کرماشان ڕێگەی ھەیە. مەریوان لە ڕۆژاواوە تەنیا ١٦ کیلۆمەتر لە سنووری باشماخەوە کە لە خاڵە سنوورییە سەرەکییەکانی ھەرێمی کوردستانی عێراقە دوورە و ئەمە بووەتە ھۆی گەشەی ئابووریی دانیشتووانی ئەم شارە. ھەروەھا نزیک بوون بە گۆلی زرێبار و ناوچەی ھەورامان کە دوو ناوچەی گەشیتارین بوونەتە ھۆی بەناوبانگ بوونی ئەم شارە. بە پێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١١مەریوان ١١٠٤٦٤ کەس دانیشتووی ھەبووە. زاراوەی سەرەکیی دانیشتووانی سۆرانییە ھەروەھا ژمارەیەکی زۆریش ھەورامیی تێدایە.

با رۆژی 17ی دیسامبری بکرێێته رۆژی ئالای کوردستان

پێنج شەممە, 01 کانونی یەکەم 2011 00:04




بۆ سه‌رۆکایه‌تی هه‌رێمی کوردستان

بۆ سه‌رۆکایه‌تی په‌رله‌مانی کوردستان

بۆ سه‌رۆکایه‌تی حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان

بۆ ئه‌ندام په‌رله‌مانانی کوردستان

هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ک بۆ سه‌لماندی خۆی پێویستی به‌ هه‌ندێ تایبه‌تمه‌ندی هه‌یه‌ که‌ بتوانێ بوونی خۆی پێ بسه‌لمێنێ، هه‌روه‌ها بۆئه‌وه‌ی پیرۆزیه‌کانی پشت به‌ پشت بمێنه‌وه‌ و بتوانن نه‌وه‌کانی داهاتوو که‌ڵکی لێوه‌رگرن و ببنه هۆیه‌ک بۆ ئه‌وه‌ی له‌ داهاتووشدا ره‌مزه‌کان و سومبوله‌کان هۆکار بن بۆ یه‌کگرتن و سه‌لماندی شوناسی نه‌ته‌وه‌یی.

لێره‌دایه‌ هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ك بۆ پاراستنی پێناس‌و هۆویه‌تی خۆی كه‌ زۆرتر خۆی له‌ ئاڵای نه‌ته‌وه‌كاندا ده‌نوێنێ پێویستی به‌ هێزی پاریزگاری وڵات‌و شناسی خۆی هه‌یه‌ كه‌ دوژمنان‌و نه‌یاران پێشێلی نه‌كه‌ن‌و ده‌ستی به‌سه‌ر دا نه‌گرن. ئاڵا(په‌رچه‌م) یه‌کێک له‌ هۆکارانه‌یه‌ که‌ نه‌ته‌وه‌یه‌ک ده‌توانێ له‌ ژێریدا کۆببێته‌وه‌ و له‌ کۆرو کۆمه‌له‌کانی جیهانی و ناوچه‌یدا وه‌ک ره‌مزی ئه‌و نه‌ته‌وه‌یه‌ که‌ڵکی لێ وه‌رده‌گیرێ.

به‌خۆشیه‌وه‌ ئێمه‌ی کورد ئالایه‌کمان هه‌یه‌ که‌ له‌ماوه‌ی سه‌ده‌ی رابردوودا و هه‌موو شۆرشه‌کانی کورد له‌ هه‌موو پارچه‌کان له‌ ژێر سێبه‌ری ئه‌م ئاڵایه‌دا ئه‌نجامدراوه‌ و ئێستاش که‌ به‌شێک له‌ کوردستان بۆته‌ کیانێک له‌ ژێر سێبه‌ری ئه‌م ئاڵایه‌دا به‌رێوه‌ده‌چێ.

ئاڵای کوردستان که‌ بۆیه‌که‌م جار له‌ کۆماری کوردستان له‌ 17ی دیسامبری ساڵی 1945 له‌ شاری مه‌هاباد هه‌ڵدراو و بوو به‌ هۆیه‌ک که‌ له‌ هه‌موو پارچه‌کانی تری کوردستان پشتوانی بۆ بچێ و بۆ پارێزگاری له‌م ئالایه‌ هه‌ر تاکێکی کورد ئاماده‌ بوو گیانی خۆی به‌خت بکات.

ئێستا هه‌رێمی کوردستان وه‌ک نیمچه‌ ده‌وڵه‌تێکی سه‌ربه‌خۆ له‌ ناوه‌نده‌ جیهانیه‌کاندا ته‌حاموولی له‌گه‌ڵ ده‌کڕێ و سه‌رانی حکومه‌تی کوردستان له‌ کاتی سه‌فه‌ره‌کانیدا بۆ جیهانی ده‌ره‌وه‌ وه‌ک سه‌رۆکی وڵاتێک و کیانێکی سه‌ربه‌خۆ وه‌رده‌گیرێن و له‌هه‌مان کاتدا به‌خۆشیشه‌وه‌ ئه‌م هه‌رێمه‌ بۆته‌ نموونه‌یه‌ک بۆ ناوچه‌که‌ له‌ رووی ئازادی و به‌رێوه‌بردنه‌وه‌، ئه‌وه‌ بۆته‌ هۆکارێک که‌ ئازادی خوازانی کورد له‌ پارچه‌کانی دیکه‌ به‌ چاوی نوێنگه‌یه‌ک لێی بڕوانن.

داوای ئێمه‌ وه‌ک ناوه‌ندی پێشه‌وا له‌ سه‌رۆکایه‌تیه‌کانی هه‌رێمی کوردستان ئه‌وه‌یه‌:

1ـ پێشنیاری دیاری کردنی رۆژی 17ی دیسامبر (26ی سه‌رماوه‌ز) وه‌ک رۆژی ئالای کوردستان و بۆئه‌وه‌ی ببێته‌ رۆژێکی نه‌ته‌وه‌یی و بتوانین له‌م رۆژه‌دا هه‌موو کورد ئه‌م رۆژه‌ پیرۆز بکات.

( تێبینی : ئه‌م رۆژه‌ له‌ رۆژهه‌ڵاتی کوردستان وه‌ک رۆژی پێشمه‌رگه‌ی کوردستان و رۆژی هه‌ڵکردنی ئالای کوردستان هه‌موو سالێک یادی ده‌کرێته‌وه‌).

2ـ پێشنیاری دیاری کردنی هه‌مان رۆژ وه‌ک رۆژی پێشمه‌رگه‌ی کوردستان، چونکه‌ له‌م رۆژه‌دا پێشمه‌رگه‌ی کوردستان له‌ هه‌موو پارچه‌کان و به‌تایبه‌تی پێشمه‌رگه‌کانی باشوری کوردستان و به‌سه‌رۆکایه‌تی بارزانی نه‌مر پارێزگاریان کردوه‌ له‌م ئالایه‌.

هیوادارین که‌ ئێمه‌ش وه‌ک هه‌موو نه‌ته‌وه‌کانی جیهان رۆژێکی تایبه‌ت به‌ ئالامان و پێشمه‌رگه‌مان هه‌بێ و بتوانین له‌م رۆژه‌دا هه‌م رێز له‌ ئاڵای کوردستان و هه‌میش له‌ خه‌بات وقوربانی پێشمه‌رگه‌ بگرین.

هیواخوازیشن که‌ هه‌ر وه‌ک رێبه‌رانی خه‌باتگێرمان شێخ سه‌عیدی پیران و پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د و بارزانی نه‌مر و باقی شه‌هیدانی کوردستان ئاواتیان بوو که‌ رۆژێک ئه‌م ئالایه‌ بشه‌کێته‌وه‌ له‌ سه‌ر هه‌موو لوتکه‌کانی کوردستان، ئاواش له‌ ئێوه‌ی به‌رێز داواکارین که‌ ئه‌م داوایه‌ ئێمه‌ به‌هه‌ند وه‌ربگیرێ.

له‌گه‌ڵ رێزی دوباره‌ماندا....
درياچه اروميه قرباني ندانم کاري ها

آنها که در سالهاي گذشته، يعني پيش از کم آبي و بحراني شدن آن به اروميه سفر کرده اند و درياچه اروميه را در آن زمان از نزديک ديده اند از زيبايي هاي دلنشين و مناظر چشم نواز آن سخن ها دارند اين درياچه در گذشته نه چندان دور يکي از مناطق زيبا و جذاب گردشگران ايراين و خارجي بوده است آن را مرواريد ايران، مي ناميدند و در تمام فصل ها پيوسته ميهماندار هزاران گردشگر و توريست از شهرهاي مختلف ايران و مناطق مختلف جهان بود.
در سالهاي گذشته يعني هفت هشت سال پيش، درياچه اروميه برحسب بارش نزولات جوي و تبخير آب بين 5000 تا 6 هزار کيلومتر مربع وسعت داشت. بزرگترين و شورترين دریاچه ايران و دومين درياچه فوق اشباع نمک جهان بود.
عمر درياچه اروميه را براساس شرايط و ويژگي هاي موجود 30 تا 40 هزار سال رقم مي زنند ولي اين عقيده هم وجود دارد که با پشتوانه پادگانه هاي درياچه اي عمرش 300 تا 500 هزار سال است.




این هم از تصاویر ماهواره ایی ارومیه در یاچه به عنوان شاهد در دور مطالعاتی 1976تا 2010





لطفاًبا تامل هرچه بیشتر به این تصاویر بنگرید







هشدار به ساحل نشینان اطراف دریاچه زریوار (زریبار )



هر طلوعی غروبی به دنبال دارد وهر تولدی روزی به مرگ ختم می شود با تدبیر بهتر می توان عمر این دریاچه را بیشتر نمود تابرای نسل های آینده در تمام فصل ها پيوسته ميهماندار هزاران گردشگر و توريست از شهرهاي مختلف باشد.



ایران و ترکان در روزگار ساسانیان 


در این مقاله همچنین چگونگی نزدیک شدن ترکان به مرزهای ایران مورد اشاره قرار گرفته است.

در روزگار ساسانیان رقابت میان دو دولت بزرگ ایران و روم شرقی (بیزانس) به اوج خود رسید و دگرگونی‌هایی بس بزرگ به همراه آورد که به انقراض هر دو دولت انجامید. مسایل اقتصادی، از جمله پیکار بر سر ابریشم چین موجب بروز جنگ‌هایی شد که حاصل آن چیزی جز ضعف این دو دولت باستانی و قوم‌ها و تیره‌های نوخاسته نبود.

دولت روم شرقی می‌خواست بدون هرگونه واسطه‌ای به ابریشم چین دست یابد و ثروت خویش را در اختیار واسطه‌ها نگذارد. دولت ایران که وجود واسطه‌ای میان خود و چین و روم را تحمل نمی‌کرد، قصد داشت با افزایش بهای ابریشم، طلای رومیان را از چنگ‌شان بیرون کند و مانع اجیر کردن لژیونرها و سپاهیان رومی شود. به ‌این ملاحظه دولت کوشان را که به حایلی میان چین و ایران بدل شده بود، از میان برداشت. حاصل این کار چیزی جز کینه و دشمنی بازرگانان سغدی با شاهنشاهی ساسانی نبود.

امپراتوری چین نیز از موانعی که دولت ایران بر سر راه ابریشم پدید آورده و به تنها خریدار کالاهای چینی بدل گشته بود، ناخرسند می‌نمود. زیرا دولت ساسانی بهای خرید و فروش ابریشم را به میل خود معین می‌کرد. پارچه‌های ابریشمین زربفت ایرانی بسیار گران و تنها در دسترس اشراف و بزرگان رومی و پوشش جسد قدیسان بود.

بدین روال دو دولت بزرگ جهانی – چین و روم – از دو سو با ایران به رقابت و دشمنی برخاستند.

در این میان گروهی بزرگ و انبوه از «تورکیوت‌ها» - ترکان – که در شرق کوه‌های اورال و شمال چین در سیبری می‌زیستند، سر برآوردند و در جست‌وجوی نعمت‌های زندگی به چین و پس آن‌گاه به غرب و آسیای مرکزی روان شدند. گذر از دیوار چین و پیکار با جمعیت انبوه آن سرزمین آسان نمی‌نمود. راه غرب نیز مستلزم تحمل دشواری و گذر از صحراهای بی‌آب و علف بود. اما تکیه‌گاهی نیز وجود داشت و آن سغدیان بودند که به‌خاطر کسب سود بیش‌تر و به منظور در هم شکستن قدرت شاهنشاهی ساسانی، مقدم هر بیگانه‌ای را پذیرا می‌شدند.

دولت امپراتوری روم شرقی نیز که از پیکار میان ایران و قوم‌های شرقی سود می‌جست، با شعفی وصف‌ناپذیر ورود ترکان را به آسیای مرکزی درود گفت.

ترکان در مدتی کوتاه سرزمین وسیعی را با هجوم و غارت به تصرف درآوردند و تا مرزهای ایران پیش تاختند اما به سبب عادت به کوچ‌نشینی، نتوانستند در آغاز دولتی متحد و نیرومند پدید آورند. رفته‌رفته ترکان به دو خاقانات شرقی و غربی تقسیم شدند.

خاقانات شرقی با امپراتوری چین سر جنگ داشت و خاقانات غربی راه پیکار با امپراطوری ایران را در پیش گرفت. دولت امپراتوری روم شرقی نیز با ترکان پیمان اتحاد بست تا مشترکاً به سرزمین ایران حمله برند. 
اندکی بعد رقابت و دشمنی میان دو خاقانات شرقی و غربی پدید آمد. امپراتوری چین که خاقات شرقی را دشمنی خطرناک می‌شمرد، راه اتحاد با خاقانات غربی را درپیش گرفت. به این روال از کرانه‌های اقیانوس کبیر تا دریای مدیترانه اتحاد سه‌گانه‌ی بزرگی شامل امپراتوری چین، خاقانات غربی و امپراتوری روم شرقی برضد ایران پدید آمد. چندی بعد خزران ساکن کرانه‌های ولگا و شمال دریای مازندران نیز به سه دولت نام‌برده پیوستند و اتحادی چهارگانه برضد شاهنشاهی ساسانی ترتیب دادند.

دولت ساسانی که موقعیت خویش را سخت در مخاطره دید، کوشید تا با پدید آوردن اتحادی دیگر به مقابله با دشمنان برخیزد. نخستین گام در این راه برداشته شد و آن اتحاد با خاقانات شرقی بود که راه دشمنی با چین و خاقانات غربی را می‌پیمود. دولت ساسانی به منظور جلوگیری از پیوستن اردوی ترکان و خزران به لشکریان روم شرقی، کوشید تا متحدی در قفقاز جست‌وجو کند. این متحد، آوارها بودند که در شمال قفقاز می‌زیستند و نیرویی بزرگ برابر هجوم ترکان و خزران به‌شمار می‌آمدند.

به این روال در سده‌ی هفتم میلادی، دو اتحاد بزرگ جهانی پدید آمد و شکل گرفت. در یک‌سو امپراتوری چین، خاقانات غربی، خزران و امپراتوری روم شرقی متحد شدند و در سوی‌ دیگر ایران، آوارها و خاقانات شرقی متحد گشتند.

گرچه لشکریان امپراتور چین هیچ‌گاه با سپاهیان ایران رو‌به‌رو نشدند، ولی پیکار با خاقانات شرقی که سرگرم نبرد با خاقانات غربی بود، موقعیت دولت ساسانی را به مخاطره می‌افکند. پس از پیروزی امپراتور چین بر خاقانات شرقی وضع دگرگون شد و سپاه چین راه انهدام خاقانات غربی را درپیش گرفت. این وضع بی‌گمان به سود دولت ساسانی بود ولی دیگر دیر شده و کار از کار گذشته بود…

پیکارهای متمادی ایران با ترکان و رومیان سبب گردید که دولت ساسانی از مرزهای جنوب‌غربی غافل ماند و عرب‌ها را نادیده انگارد. همین غفلت موجب شد که اندکی بعد تازیان از صحرای عربستان سر برآورند و قدرت و عظمت شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری روم شرقی را پایان بخشند.

امپراتوری چین تنها کشوری بود که از این ماجرا پیروز به‌در آمد. بعدها با تأسیس دولت بزرگ عباسیان، آرزوی دیرینه‌‌ی چینیان تحقق پذیرفت و کالاهای چینی نه تنها از طریق آسیای مرکزی، بلکه از راه مالایا، سنگاپور و هند به وسیله‌ی دریانوردان ایرانی و عرب به محدوده‌ی خلافت که از کوه‌های پامیر و رود سند و شمال آفریقا تا اسپانیا گسترش یافته بود صادر می‌شد. این نیز جوش و خروشی در بازرگانی آن روزگار پدید آورد. بعدها دو نیروی جدید برضد خلافت عباسیان شکل گرفت و اندک‌اندک سر برافراشت که یکی از اروپا و دیگری از سرزمین مغولستان و آن سوی‌ سیحون در آسیای مرکزی منشاء یافت و به جنگ‌های صلیبی و یورش مغولان و ترکان انجامید. سرانجام با حمله‌ی هلاکو و کوشش ایرانیان که در آرزوی تجدید عظمت خویش بودند، خلافت بنی‌عباس منقرض شد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منبع:

برگرفته از مجله افراز (نامه درونی انجمن فرهنگی ایران‌زمین)، شماره ششم، بهار و تابستان 1383 خورشیدی، صفحه 34 تا 35 به نقل از بخشی از پیش‌گفتار کتاب «ایران و ترکان در روزگار ساسانیان»

شادروان دکتر عنایت‌الله رضا
یا سرزمین کردها، منطقه‌ای استراتژیک در قلب جغرافیایی خاورمیانه است. امروزه این منطقه مناطق مهمی از ترکیه، ایران، عراق و سوریه را در بر می‌گیرد. کردستان را اغلب دانشوران منطقهٔ با اکثریت قومی کرد تعریف می‌کنند. کردستان یکی از قدیمیترین نقاطی بشمار می‌رود که اجتماعات بشری در آنجا بوجود آمده است هم‌زمان با روی کار آمدن ترکمن‌های سلجوقی (۵۱۱ ق.) و پادشاهی سلطان سنجر برای اولین بار ایالتی به نام کردستان در محدوده ایالتجبال (کوهستان) ایران تأسیس گردید.در ۱۵۱۴ م کردستان بین ایران و عثمانی تقسیم شد. چهار قرن بعدتر، فرانسه و بریتانیا مرزهای سیاسی را با تقسیم کردستان عثمانی به سه بخش دوباره تغییر دادند. این منطقه حدوداً ۱۹۰،۰۰۰ مایل مربع مساحت دارد و ترکیب آن بدین شکل است: ترکیه (۴۳ درصد)، ایران (۳۱ درصد)، عراق (۱۸ درصد)، سوریه (۶ درصد)، اتحاد شوروی سابق (۲ درصد).